Herodot (Polski)
Herodot (ok. 484 p. n. e. – OK. 425 p. n. e.) był pierwszym greckim pisarzem, któremu udało się napisać wielkoformatową narrację historyczną, która przetrwała do upływu czasu.
za życia Herodota pisanie historii, a nawet wszelkiego rodzaju prozy, było nadal czymś w rodzaju nowości. Najwcześniejsze pisma w prozie były dziełem grupy greckich intelektualistów z Jońskich miast Azji Mniejszej, którzy od około 550 p. n. e.pisali prace na temat nauki i filozofii lub na tematy historyczne., Jednak w tym wczesnym okresie było jeszcze niewiele wyraźnych różnic między różnymi dyscyplinami, a pisarstwo historyczne zawierało wiele rzeczy, które dziś można by uznać za troskę geografa, antropologa lub ekonomisty. Herodot był spadkobiercą tej tradycji, a duży wpływ wywarli na niego jego nieliczni poprzednicy, a zwłaszcza najzdolniejszy z nich, Hekateusz z Miletu.
życie Herodota
niewiele wiadomo o życiu Herodota poza tym, co można wywnioskować z jego pism. Urodził się w 484 p. n. e.,, a może kilka lat wcześniej, w Halikarnassus, małym greckim mieście na wybrzeżu Azji Mniejszej. Jego rodzina była zamożna i być może arystokratyczna, ale gdy był jeszcze dość młody, zostali wypędzeni z miasta przez tyrana o imieniu Lygdamis. Herodot mieszkał przez kilka lat na wyspie Samos i w późniejszym czasie, mówi się, że wrócił do Halikarnassus, aby wziąć udział w obaleniu tyrana, ale nie pozostał tam.
Herodot spędził kilka lat swojej wczesnej męskości w niezwykle rozległych podróżach., W czasie jednej z pierwszych podróży udał się na Morze Czarne, gdzie prawdopodobnie pływał wzdłuż południowego i zachodniego wybrzeża. Później udał się drogą morską do wybrzeży Syrii, następnie drogą lądową do starożytnego miasta Babilon, a w drodze powrotnej mógł podróżować przez Palestynę do Egiptu. Z pewnością odwiedził Egipt przynajmniej raz, prawdopodobnie po 455 p. n. e., Możliwe, że podróżował głównie jako kupiec, ponieważ w swoich pismach wykazuje wielkie zainteresowanie produktami i metodami transportu krajów, które opisuje, a niewielu Greków z jego pokolenia mogło pozwolić sobie na tak długie podróże wyłącznie dla przyjemności. Doskonale wykorzystał swoje możliwości, wszędzie dopytywał się o zwyczaje i tradycje ziem, przez które przechodził, i zgromadził wielki magazyn wszelkiego rodzaju informacji.
około 450 p. n. e.Herodot zamieszkał przez pewien czas w Atenach., W czasie pobytu w tym mieście stał się bliskim przyjacielem poety Sofoklesa. O wiele mniej wiarygodna jest też inna tradycja, że nawiązał również kontakt z wielkim ateńskim mężem stanu Peryklesem. Po pewnym czasie Herodot wyemigrował do Ateńskiej Kolonii Thurii w południowej Italii, która pozostała jego domem do końca życia. Data jego śmierci jest niepewna; Ostatnie wydarzenia, o których wspomina w swoich pismach, miały miejsce w 430 r.p. n. e. i zwykle przypuszcza się, że zmarł niedługo potem.,
dzieło Herodota
pisanie wielkiego dzieła Herodota, historie (nazwa jest po prostu transliteracją greckiego słowa, które oznacza przede wszystkim”dociekania”lub „badania”), musiało zająć znaczną część jego późniejszego życia, ale nie wiemy, kiedy, gdzie i w jakiej kolejności zostało napisane. W swojej ostatecznej formie nie mógł być ukończony aż do ostatnich lat jego życia, ale fragmenty zostały niewątpliwie napisane znacznie wcześniej, jak powiedziano nam, że wygłosił z niego publiczne odczyty, gdy mieszkał w Atenach.,
jest możliwe, że początkowo myślał, że jego temat był ograniczony do ataku perskiego na Grecję w 480 roku, wydarzenia z jego własnego dzieciństwa, ale w końcu rozszerzył się, aby objąć całą historię stosunków między światem greckim a Persją i innymi królestwami Azji. Narracja historii rozpoczyna się wraz z przystąpieniem Krezusa, ostatniego króla Lidii, i daje opis jego panowania, w tym jego podboju azjatyckich Greków i jego obalenia przez perskiego króla Cyrusa. Wydarzenia te zajmują pierwszą połowę Księgi I., (Podział dzieła na dziewięć ksiąg nie należy do Herodota, lecz został dokonany później przez uczonych aleksandryjskich.) W pozostałej części Księgi I i trzech następnych głównym tematem jest ekspansja królestwa perskiego od akcesji Cyrusa do około 500 roku p. n. e., ale jest też kilka długich dygresji na temat zwyczajów Persów i ich tematów—Cała Księga II jest jedną ogromną dygresją na temat zwyczajów i wczesnej historii Egiptu., Istnieje również kilka sekcji poświęconych historii niektórych państw greckich, a w szczególności, w serii dygresji, Herodot podaje nam to, co jest praktycznie ciągłą historią Aten od 560 p. n. e.
Księgi V i VI dotyczą przede wszystkim buntu lońskiego (499-494 p. n. e.) i późniejszej wyprawy Perskiej, która została pokonana przez Ateńczyków pod Maratonem (490 p. n. e.), ale znowu istnieje wiele dygresji na temat współczesnych wydarzeń w państwach greckich., W trzech ostatnich księgach opowieść jest uzupełniona szczegółowym opisem, stosunkowo wolnym od dygresji, wyprawy Kserksesa (480-479 p. n. e.) i jej zupełnie nieoczekiwanej porażki przez Greków.
Źródła Herodota
zestawiając materiały do swoich historii Herodot polegał głównie na własnych obserwacjach, relacjach naocznych świadków po obu stronach, a w przypadku wcześniejszych wydarzeń-na tradycji ustnej. Niewiele było oficjalnych zapisów dostępnych dla niego, a niewiele zapisów pisemnych., Wyniki współczesnych badań archeologicznych pokazują, że był niezwykle dokładnym reporterem tego, co sam widział. Ale kiedy polegał na innych w celu uzyskania informacji, nie zawsze był wystarczająco krytyczny w decydowaniu, co jest wiarygodne, a co nie, i w należytym uwzględnieniu stronniczości swoich informatorów.
Herodot był szczególnie bezkrytyczny w zajmowaniu się operacjami wojskowymi, ponieważ nie miał osobistego doświadczenia wojennego i dlatego nie zawsze mógł dokładnie ocenić wiarygodność militarną opowieści, które słyszał., Jednocześnie jasne jest, że nie zawsze wierzył w to, co mu powiedziano, a czasami powiązane historie Wątpliwej wiarygodności, ponieważ to wszystko, co miał, lub dlatego, że były tak dobre historie, że nie mógł się im oprzeć. Czasami mówi się również, że nie dbał wystarczająco o sprawy chronologii, ale naprawdę trudno było komukolwiek wypracować i przedstawić szczegółowy i dokładny schemat chronologiczny w czasach, gdy każde małe greckie miasto-państwo miało swój własny sposób liczenia lat, a często własny kalendarz miesięcy i dni.,
jednak główna słabość Herodota polega na jego często naiwnej analizie przyczyn, która często przypisuje wydarzenia osobistym ambicjom lub słabościom czołowych ludzi, gdy, jak wyjaśnia jego własna narracja,działały szersze czynniki polityczne lub ekonomiczne.
Herodot napisał, w dialekcie Jońskim, fascynującą opowieść w atrakcyjnie prostym i łatwym do płynnego stylu, i miał niezwykły dar opowiadania historii jasno i dramatycznie, często z suchym ironicznym poczuciem humoru; najlepsze z jego opowiadań zachwyciły i nadal będą zachwycać pokolenia czytelników.,
ocena
ale Herodot był czymś więcej niż zwykłym gawędziarzem. Był pierwszym pisarzem, który z powodzeniem ułożył długą i zaangażowaną narrację historyczną, w której główny wątek nigdy nie jest całkowicie stracony, jakkolwiek daleko i często może się od niego oddalić. Co więcej, uczynił to z niezwykłym stopniem oderwania, wykazując prawie żadne z Greków” zwykłe uprzedzenia przeciwko dziedzicznemu wrogowi, Persji, lub ich pogardy dla ludów barbarzyńskich., A jeśli nie osiąga on często głębi zrozumienia swego wielkiego następcy, Tukidydesa, zakres jego zainteresowań jest znacznie szerszy, obejmując nie tylko politykę i wojnę, ale także ekonomię, geografię i wiele dziwnych i cudownych dróg ludzkości. Był pierwszym wielkim historykiem Europejskim, a umiejętności i szczerość, z jaką zbudował swoją złożoną i ogólnie wiarygodną relację, a także wielkie zasługi literackie w jego pisarstwie w pełni uzasadniają tytuł, który został mu nadany: „ojciec historii.,”
Czytaj dalej
najlepsza krótka relacja z życia Herodota jest ta w”wstępie „do T. 1 z W. W. How i J. Wells, komentarz do Herodota (2 vols., 1912; Rev.ed. 1928). Zalecane dłuższe relacje to Terrot R. Glover, Herodotus (1924) i pierwsza połowa John Linton Myres, Herodotus: Father of History (1953). Bardziej wyspecjalizowany jest Henry R. Immerwahr, forma i myśl w Herodocie (1967). Istnieje doskonała analiza niektórych materiałów Herodota w James A. K. Thomson, The Art of the Logos (1935)., Istnieje wiele prac, które zajmują się rozwijającą się sztuką historiografii. Dobre, ale raczej techniczne relacje poprzedników Herodota znajdują się w Lionel Pearson, wczesnych historyków Jońskich (1939). Chester G. Starr, The Awakening of the Greek Historical Spirit (1968), daje ciekawy opis wczesnego rozwoju Greckiej historiografii. Przydatne są komentarze w Arnold W. Gomme, the Greek Attitude to Poetry and History (1954)., Herodot jest omawiany w badaniach historiografii klasycznej, takich jak Stephen Usher, historycy Grecji i Rzymu (1969) i Michael Grant, historycy starożytni (1970). W tle Aubrey de Selincourt, świat Herodota (1962), jest żywy, ale brakuje mu głębi. W 1948 r.Herodot wydał książkę History of the Persian Empire: Achaemenid Period (A. T. Olmstead, History of the Persian Empire: Achaemenid Period) oraz A. R. Burn, Persia and the Greeks: the Defence of the West (Persia and the Greeks: the Defence of the West).
dodatkowe źródła
Arieti, James A., Discourses on the first book of Herodotus, Lanham, Md.,: Littlefield Adams Books, 1995.
Armayor, O. Kimball, Herodotus” autopsy of the Fayoum: Lake Moeris and the Labyrinth of Egypt, Amsterdam: J. C. Gieben, 1985.
Benardete, Seth, Herodotean inquirie, The Hague, Martinus Nijhoff, 1969, 1970.
Drews, Robert, the Greek accounts of Eastern history, Washington, Center for Hellenic Studies; distributed by Harvard University Press, Cambridge, Mass., 1973.
Evans, J. A. S. (James Allan Stewart), Herodotus, Boston: Twayne, 1982.
Flory, Stewart, the archaic smile of Herodotus, Detroit: Wayne State University Press, 1987.,
Fornara, Charles W., Herodotus: an interpretative essay, Oxford, Clarendon Press, 1971.
Gaines, Ann, Herodotus and the explorers of the Classical age, New York: Chelsea House Publishers, 1994.
Glover, T. R. (Terrot Reaveley), Herodotus, Freeport, N. Y., Books for Libraries Press, 1969; New York, AMS Press 1969.
Hart, John, Herodotus and Greek history, New York: St. Martin”s Press, 1982.
Hartog, François.,, The mirror of Herodotus: the representation of the other in the writing of history, Berkeley: University of California Press, 1988.
Heidel, William Arthur, Hecataeus and the Egyptian priests in Herodotus, Book II, New York: Garland Pub., 1987.
Hohti, Paavo, the interrelation of speech and action in the histories of Herodotus, Helsinki: Societas Scientiarum Fennica, 1976.
a commentary on Herodotus with introduction and appendixes, Oxford Oxfordshire; New York: Oxford University Press, 1991.
Hunter, Virginia J.,, Past and process in Herodotus and Thucydides, Princeton, N. J.: Princeton University Press, 1982.
Huxley, George Leonard, Herodotos and the epic: a lecture, Athens: G. Huxley, 1989.
Immerwahr, Henry R., Form and thought in Herodotus, Cleveland, Published for the American Philological Association Chapel Hill, N. C. by the Press of Western Reserve University, 1966.
Lang, Mabel L., herodotean narrative and discourse, Cambridge, Mass.[2010-08-09 19: 44],
Lateiner, Donald, the historical method of Herodotus, Toronto; Buffalo: University of Toronto Press, 1991.
Linforth, Ivan M. (Ivan Mortimer), Studies in Herodotus and Plato, New York: Garland Pub., 1987.
Lister, R. P. (Richard Percival), the travels of Herodotus, London: Gordon & Cremonesi, 1979.
Lloyd, Alan B., Herodot, book II, Leiden: E. J. Brill, 1975-1988.
Long, Timothy, Repetytorium and variation in the short stories of Herodotus, Frankfurt am Main: Athenèaum, 1987.,
Mandell, Sara, the relationship between Herodot ” history and primary history, Atlanta, Ga.
Myres, John Linton, Sir, Herodot, father of history, Chicago, H. Regnery Co. 1971.
Plutarch, the malice of Herodotus = De malignate Herodoti, Warminster, England: Aris & Phillips, 1992.
Powell, J. Enoch (John Enoch), a lexicon to Herodotus, Hildesheim, Georg Olms, 1966.
Pritchett, W. Kendrick (William Kendrick), 1909-, the liar school of Herodotos, Amsterdam: J. C. Gieben, 1993.,
Shimron, Binyamin, Politics and belief in Herodotus, Stuttgart: F. Steiner Verlag Wiesbaden, 1989.
Solmsen, Friedrich, Two crucial decisions in Herodotus, Amsterdam: North-Holland Pub. Co., 1974.
Bocian, Peter, Index of verb-forms in Herodotus on the basis of Powell”s Lexicon, Groningen: E. Forsten, 1987.
Thompson, Norma, Herodotus and the origins of the political community: Arion”s leap, New Haven: Yale University Press, 1996.
Vandiver, Elizabeth, Heroes in Herodotus: the interaction of myth and history, Frankfurt am Main; New York: P. Lang, 1991.,
Waters, Kenneth H., Herodotos on tyrants and despots; a study in objectivity, Wiesbaden, F. Steiner, 1971.
Wells, J. (Joseph), Studies in Herodotus, Freeport, N. Y., Books for Libraries Press, 1970.
Wilson, John Albert, Herodotus in Egypt, Leiden, Nederlands: Instituut voor het nabije Oosten, 1970.
Wood, Henryk, dzieje Herodota. An analysis of the formal structure, The Hague, Mouton, 1972. □